لوردوز:
افزایش بیش از حد طبیعی گودی کمر را کمر گود یا لوردوز کمری میگویند در این تغییر شکل میزانگودی کمر بیش از حد طبیعی میشود وزاویه کمری – خاجی که در افراد سالم حدود 30 درجه است افزایش می یابد در این حالت چرخش قدامی لگن زیاد شده ومفاصل رانی احتمالاٌ خم شده و کفل برجسته می شود.
علل عارضه:
عوارض:
تشخیص:
وضعیت عضلات:
دراین عارضه عکس وضعیت عضلات گردی پشت، عضلات شکمی ضعیف و طویل شده ولی عضلات ناحیه پشتی دچار کوتاهی می باشند. در ناحیه کفل و ران عضلات چهار سر ران دچارکوتاهی شده و عضلات همسترینگ طویل تر از حالت طبیعی است.
حرکات درمانی:
الف) تمرینات کششی
ب) تمرینات قدرتی
الف) تمرینات کششی:
1- روی زمین و پشت دراز بکشید پاها را از ناحیه ساق بدست بگیرید و بطرف شکم جمع کنید سپس سر و سینه خود را به طرف پاها ببرید.
2- در حالت چهار دست و پا روی زمین بنشینید سپس سعی کنید گودی کمر را به طرف بالا داده تا یک حالت انحنا در پشت بوجود بیاید.
3- روی زمین بنشینید و پاهای خود را به طرف جلو دراز کنید سپس از ناحیه کمر خم شوید و سعی کنید با دست پاهای خود را بگیرید.
4- به حالت چهار دست و پا روی زمین قرار بگیرید سپس یک پا را از مفصل زانو به طرف عقب روی زمین قرار دهید و پای دیگر را از کف به طرف جلوی بدن بگذارید سعی کنید بدون اینکه به پشت خود قوس دهید زانو را از زمین جدا کنید.
اگر ستون فقرات را از نیمرخ نگاه کنید، یکسری فرو رفتگیها و برجستگیهائی در قسمتهای مختلف آن خواهید دید. در حالت طبیعی ستون فقرات گردن از یک انحنا ( تقعر )به سمت داخل برخوردارند، ستون فقرات پشتی انحنا بسمت خارج ( تحدب ) و ناحیه ی کمر انحنای رو به جلو ( تقعر) دارند. به خاطر شباهت انحنای کمر به شکل ظاهری لوردهای انگلیسی به هنگام ایستادن، اصطلاح لوردوز برای این حالت بکار برده شده است! وجود این انحناها نقش بسیار مهمی برای ما دارد و بسیاری از توانائی های ما در اثر همین برجستگیها و فرورفتگیهاه وجود میآید، و توانائی ایستادن ما تا حد زیادی مدیون همین انحناها میباشد!
میزان انحنای ستون فقرات در یک ناحیه، بر سایر قسمتها نیز اثر میگذارد و سبب تغییر آنها میشود.
وقتی میزان انحنای کمربه حدی بیشتر از میزان طبیعی آن برسد اصطلاحاً آن را هیپرلوردوزیس یا گودی کمر مینامند.
زاویه کمری خاجی:
اگر صفحهای از دیسک ما بین 5 L و 1 S عبور کند با صفحهای که موازی بازمین است زاویهای در حدود 30درجه تشکیل میدهد که به این زاویه، زاویه کمری - خاجی میگویند. اگر مقدار این زاویه در اثر چرخش قدامی لگن افزایش یابد شخص دچار لوردوز کمری شده و اگر زاویه کمری - خاجی براثر چرخش خلفی لگن از 30درجه کاهش یابد کمر صاف ایجاد شده است.
نحوه تشخیص لوردوزکمری:
علاوه بر استفاده از عکس رادیوگرافی و استفاده از زاویه کمری - خاجی میتوان از ملاکهای زیر برای تشخیص لوردوز کمر استفاده کرد.
استفاده از خط شاقولی یا خط مبدأ: وقتیکه خط شاقولی یا خط مبدأ صفحة شطرنجی از نقاط شاخص عبور میکند ناحیه کمری را با تمایل خلفی طی میکند بطوریکه میشود گفت در یک فرد طبیعی حدود 40درصد در خلف خط شاقولی و 60درصد در قدام خط شاقولی قرار میگیرد. بنابراین در کسانیکه قسمت خلفی درصد کمتری را به خود اختصاص دادهباشد، میشود تشخیص لوردوز گذاشت مثلاً 20درصد در خلف و80درصد در قدام، 10درصد خلف و90درصد در قدام احتمالاً در افرادیکه دارای لوردوز کمری هستند باسن برآمدگی پیدا کرده، شکم برآمده است و زانوها ممکن است کاملاً صاف شده باشد.
به طور معمول، افرادی که دارای شکم های افتاده و برآمده میباشند، دارای عارضه لوردوز کمری نیز هستند و این دو معمولا با هم مطالعه و اصلاح میشوند. دو گروه از عضلات برای حفظ لوردوز کمر ضروری میباشند. عضلات شکم و عضلات اکستانسور هیپ(راست کننده لگن). اگر این دو گروه عضلات قوی باشند و ما بالانس عضلانی بین این دو گروه داشته باشیم لوردوز کمری وضعیت طبیعی خود را حفظ خواهد کرد.
تست تشخیص:
قبل از انجام تمرینات اصلاحی تست لوردوز(تست پی بردن به وجود لوردوز کمری) را انجام دهید. این تست به این صورت میباشد که شما میبایست در مقابل دیوار کاملا صافی بایستید و عضلات پشت ساق پای خود را به دیوار بچسبانید در این حالت عضلات ناحیه جلو و پشت ران شما باید کاملا شل و آزاد باشند. بدون ایجاد هرگونه فشار بر بدن خود، به وضعیتی که همیشه میایستید قرار بگیرید و دست راست را بر روی شانه سمت چپ خود قرار دهید. کسی که شما را آزمایش میکند باید دست چپ خودش را از پشت کمر شما رد کند. اگر دست آزمایش کننده به راحتی از پشت کمر شما رد شود نشان دهنده افزایش قوس کمر شما و وجود عارضه لوردوز کمری میباشد. این تست بهتر است با حضور متخصص امر صورت پذیرد. مهمترین عامل ایجاد کمردرد و دردهای پایین و پشت، وجود قوس زیاد کمری میباشد.
«علل لوردوزکمری»
- زایمانهای مکرر.
- در رفتگی دو طرفلگن.
- احتمالاً استفاده از کفش پاشنه بلند.
- جابجایی ستون مهرهها به سمت جلو( مادرزادی یا هر عامل دیگر).
- ضعف عضلات شکمی و عضلات خلفی ران و بازکنندههای مفصل ران.
- کوتاهی عضله سوئز خاصرهای و راست رانی.
- کوتاهی عضلات ناحیه کمری.
لوردوز جبرانی ناشی از کیفوز پشتی:
دردهای ستون مهرهها و گودی کمر جزو مشکلات شایع است.چطور میتوان از ایجاد این مشکلات پیشگیری کرد؟
پیش از هر چیز باید راستای ستون مهره را بشناسید و دقت کنید هر کاری که موجب به هم خوردن این راستا شود میتواند موجبات درد ستون فقرات را فراهم کند. یک تقعر تحتانی در ناحیه کمر داریم که به آن لوردوز کمری میگوییم، تحدب بالایی آن منطقه که درست در قسمت پشت است را کیفوز مینامیم و انحنای مقعر دیگری در گردن وجود دارد که لوردوز خفیف گردنی گفته میشود. این حالت ستون مهرهها که حالت مارپیچ و فنری شکل را به آن میدهد موجب میشود تحرک صورت گیرد. هر حالتی که لوردوز کمر، کیفوز پشتی و لوردوز گردن را به هم بزند درد تولید میکند و سپس اسپاسم عضله و گرفتگی آن به مرور پیش میآید و فشار به استخوانها و در نهایت مشکلات دیسک بروز میکند.
چه مواردی موجب تغییر حالت طبیعی ستون مهرهها میشود؟
اول از همه وجود یک شکم بزرگ موجب زیاد شدن لوردوز کمری میشود و برای جبران این حالت،
ستون مهرهها ناچار است انحنا و تحدب ناحیه پشتی را بیشتر کند و همین امر در نهایت به گودی زیاد کمر، قوز شدن پشت و به ناچار، زیاد شدن انحنای گردن منجر میشود. علاوه بر آن گاهی در افراد لاغر به دلیل ضعف عضلات شکمی چنین حالتی ایجاد شده و گودی کمر زیاد شود.
رعایت اصول صحیح نشستن چقدر در پیشگیری از مشکلات ستون مهرهها موثر است؟
طرز صحیح نشستن موجب حفظ حالت طبیعی ستون مهرهها شده و عضلات هر قسمت مجبور نمیشوند برای جبران وضعیت غلط نشستن کار بیشتری بکنند و دچار اسپاسم و خستگی شوند. کفپا، باسن، پشت و کتف شما باید در وضعیت صحیح قرار بگیرند تا احساس راحتی کنید. اگر پای شما به زمین نرسد و آویزان باشد موجب خستگی و درد میشود. اگر کتف به صندلی نچسبد، سر به ناچار در حالت جلو میافتد و خستگی،گرفتگی عضلات گردن و گاهی سوزش کتف را موجب میشود.
گاهی افراد خود را روی صندلی سر میدهند و به حالت نیمهلال مینشینند. این کار به ستون مهرهها آسیب میرساند.
نشستن طولانیمدت در این وضعیت به ستون مهرهها شکل میدهد و به خصوص اگر فرد در سنین رشد این طور بنشیند، این شکل گیری ناصحیح ستون مهرهها پایدار میشود.
آیا در سنین بالا میتوان بدشکلی ستون مهرهها را اصلاح کرد؟
عضله های ما در هر سنی 25 درصد قدرت تقویت دارند اما اگر در کودکی عضله های ما درست شکل بگیرند و انحناهای طبیعی در وضعیت اصولی رشد کنند ستون مهرهها شکل صحیح میگیرد. اگر در کودکی بد بنشینید ستون مهره بدشکل شده و در میانسالی اگر بخواهید عضله خود را تقویت کنید نیازمند صرف نیروی زیاد و البته بازدهی کمتر هستید. به هر حال جلوی ضرر و آسیب به ستون مهرهها را باید بگیرید و با رعایت اصول بهداشتی ستون مهرهها بر سلامت و شادابی خود بیفزایید.
و توصیه آخر.
هنگام مطالعه، نوشتن، غذا خوردن و هر کار دیگر اصول درست نشستن را رعایت کنید.به سمت جلو خم نشوید و ستون مهرهها را در زاویه کمتر از 90 درجه قرار ندهید. حتی زاویه 90 درجه و کاملا صاف نشستن هم صحیح نیست باید در زاویه 110 تا 120درجه بنشینید. چون اگر سرتان را به جلو خم کنید دچار گرفتگی عضلات میشوید و بعد از مدتی سردردهای طولانی به سراغتان میآید و تمرکز کافی را نخواهید داشت.موقع نشستن پاها را به زیر صندلی نبرید.این کار گودی کمرتان را میافزاید و به زانوها فشار میآورد.توصیه مهم دیگر در خصوص توالت رفتن است.بهتر است از توالت فرنگی استفاده شود و این نکته در خصوص کسانی که مشکل کمر و زانو دارند جزو ضروریات اصلی تلقی میشود.
نظر یادتون نره.
کپی برداری از این مطلب بدون ذکر منبع غیر قانونی و حرام می باشد.